تحلیل و بررسی خطبۀ «اشباح» از منظر نقد فرمالیستی

Authors

سید رضا میر احمدی

دانشگاه کاشان علی نجفی ایوکی

دانشگاه کاشان نیلوفر زریوند

دانشگاه کاشان

abstract

گر چه اساس نقد فرمالیستی با محور قرار دادن متن و نادیده گرفتن مسائل بیرونی آن همچون شخصیت مؤلف، مسائل اجتماعی، تاریخی و روانشناسی است و شاید از دیدگاه جامع نگر بر آن عیب باشد، اما از آن جا که در پی واکاویِِ ارزش ادبی اثر و برجسته سازی شکل و فرم و بررسی میزان انسجام و ادبیّت متن است تا حدود زیادی ارزشمند است و می تواند اساس نقد برای تطبیق بر متون دیگر باشد. این نگاشته با الگو گرفتن از اصول نقد فرمالیستی قصد دارد به بررسی و تحلیل بافت اثر ادبی و عناصر تشکیل دهندۀ آن یعنی صامت و مصوّتها، هجاها، صور خیال، صنایع بدیعی، و غیره در خطبۀ «اشباح» نهج البلاغه بپردازد تا بُعد زیباشناسانۀ آن را با توجه به کارکرد هر جزء در ساختار کل متن به مخاطب نشان دهد. از پژوهش این گونه بر می آید که انسجام حروف، واژگان و جمله های متن یادشده به صورت کامل مشهود و مجموعۀ آواها و چینش خاص واژگان در پی القای معانی ای فراتر از معنای فرهنگ نامه ای آن است؛ این انسجام و کاربرد خاص واژگان علاوه بر ویژگی های ظاهری کاربست مجازی و صورت های استعاری و کنایی دیگری را برای بیان معانی تازه جلوه گر نموده است که تماماً در راستای هدف خطبه یعنی به تصویر کشیدن خداوند و قدرت بی انتهای او در خلقت به کار برده شده اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

زیبایی شناسی خطبۀ آفرینش در پرتو نقد فرمالیستی

The present study is an attempt to investigate the first sermon of NahjulBalāgheh in the light of the formalistic criticism. It deals with the issue that the religious meaning and content of the creation sermon should be considered as a foundation, and how much the form and integration have been regarded, and to what amount the literary text has been observed by the author. Ignoring the non-tex...

full text

بررسی و تحلیل زیبایی‌شناختی خطبۀ جهاد

خطبۀ جهاد از مشهورترین خطبه‌‌هاى حضرت علی(ع) است که مضمونش بر محور جهاد دور می‌زند. گفتمان خطبه، اهمّیّت جهاد و آثار مهمّ آن، و نیز پیامدهاى ترک جهاد را براى امّت‌‌ها، تبیین می‌‌کند. در بخش‌‌های دیگر این خطبه، ملامت بر کوفیان و حادثۀ دردناک حملۀ «سفیان غامدى» به شهر مرزى انبار و شهادت «حسّان بن حسّان»، نمایندۀ شجاع و باوفاى امام، و آمادگى کامل حضرت براى جهاد به همراه سابقۀ جهادی خویش در غزوات صدر اسل...

full text

بررسی و تحلیل زیبایی شناختی خطبۀ جهاد

خطبۀ جهاد از مشهورترین خطبه های حضرت علی(ع) است که مضمونش بر محور جهاد دور می زند. گفتمان خطبه، اهمّیّت جهاد و آثار مهمّ آن، و نیز پیامدهای ترک جهاد را برای امّت ها، تبیین می کند. در بخش های دیگر این خطبه، ملامت بر کوفیان و حادثۀ دردناک حملۀ «سفیان غامدی» به شهر مرزی انبار و شهادت «حسّان بن حسّان»، نمایندۀ شجاع و باوفای امام، و آمادگی کامل حضرت برای جهاد به همراه سابقۀ جهادی خویش در غزوات صدر اسلام، ...

full text

نقد گرانیگاهی: روشی برای نقد فرمالیستی شعر

این مقاله مبانی نظری و روش شناختی نقد فرمالیستی شعر را از دیدگاه فرمالیست های روسی و همچنین فرمالیست های آمریکایی یا اصحاب «نقد نو1» بازمی کاود. رهیافت ما برای این منظور، تحلیلی- انتقادی است. این پژوهش، سرانجام با ایجاد برخورد سازنده میان دستاوردهای نظری و عملی دو شاخه فرمالیسم، روش «نقد گرانیگاهی»2 را سامان می دهد. این روش نه مانند روش «نقد پیوندمایه ای» به شیوه افقی- عمودی، بلکه مطابق ماهیت ن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه نقد ادب عربی

جلد ۶، شماره ۱۱، صفحات ۰-۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023